Indien je de zorgverlener (of instelling) aansprakelijk wil stellen voor een medische fout, is het raadzaam om een medisch haalbaarheidsonderzoek te laten uitvoeren. Met een medisch haalbaarheidsonderzoek wordt de kans van slagen van jouwmogelijke vordering beoordeeld door een medisch expert. Indien het medisch haalbaarheidsonderzoek een gunstige uitkomst heeft, dan brengt dat een grote(re)kans op een schadevergoeding. De kosten van een medisch haalbaarheidsonderzoek worden doorgaans niet door de verzekeraar van de veroorzaker betaald. Je zal deze kosten dus eerst zelf moeten betalen, maar komt de aansprakelijkheid vastte staan dan vragen we ook deze kosten retour.

Welke status heeft een “dier” in het recht? Een dier wordt sinds 1 januari 2016 juridisch niet langer beschouwd als een (roerende) zaak (artikel 3:2a BW). Tegelijkertijd heeft de wetgever alle regels die voor zaken gelden van overeenkomstige toepassing verklaard, en heeft een dier in zoverre toch juridisch dezelfde status als een tas, fiets of picknicktafel. Zowel tamme als wilde dieren kunnenschade veroorzaken, en de vraag is dan of de schade kan worden afgewenteld.

Jouw werkgever kan aansprakelijk worden gesteld voor het ontstaan van de schade die jij door de beroepsziekte hebt opgelopen (artikel 7:658 BW). Aan de werkgever wordt dan het verwijt gemaakt dat hij niet aan zijn zorgplicht heeft voldaan; de werkgever moet volgens de wet zorgen voor een veilige werkomgeving. Op de werknemer rust de bewijslast om aan te tonen dat de (gezondheids)schade is ontstaan in de uitoefening van de werkzaamheden. Deze bewijslast zorgt bij een bedrijfsongeval niet snel voor problemen, omdat vaak gelijk duidelijk is dat de schade op de werkvloer is ontstaan.

Bij een beroepsziekte die pas later aan het licht komt, kan het moeilijker zijn om aan te tonen dat de (gezondheids)schade tijdens de werkzaamheden is ontstaan. Dat komt omdat een beroepsziekte soms meerdere oorzaken kan hebben. De verhouding tot de privésituaties kan van betekenis zijn, bijvoorbeeld omdat niet duidelijk is of de ziekte het gevolg is van het werk, dan wel het gevolg is van buiten het werk gelegen factoren. Denk aan RSI-klachten (muisarm), die kunnen zijn ontstaan door langdurig beeldschermwerk op de werkplek dan wel het in de avonduren notuleren voor de plaatselijke tennisvereniging. De ‘arbeidsrechtelijke’ omkeringsregel en het leerstuk van de proportionele aansprakelijkheid kunnen in deze situaties soms uitkomst bieden voor de werknemer.

Het Waarborgfonds Motorverkeer is er voor slachtoffers die helaas niet terechtkunnen bij een verzekeraar. Dat is onder meer het geval als de veroorzaker van het ongeval is doorgereden, onverzekerd is of in een gestolen voertuig rijdt. Met het waarborgfonds sta je als slachtoffer gelukkig nooit met lege handen, althans voor zover het een ongeval betreft veroorzaakt met een motorvoertuig. Het waarborgfonds is voor de praktijk van groot belang voor letselschadeslachtoffers.

Als hoofdregel geldt dat de patiënt moet aantonen dat er sprake is van een medische fout, maar de patient wordt gelukkig door de wet en rechtspraak tegemoetgekomen:

- In de eerste plaats moet de hulpverlener informatie verstrekken. Dat noemt men ook wel de verzwaarde stelplicht. In de praktijk komt het erop neer dat de hulpverlener het medische dossier ter beschikking moet stellen en dat hoge eisen worden gesteld aan de betwisting. De zorgverlener kan niet simpelweg ontkennen dat de fout is gemaakt, maar de zorgverlener zal dat ook met bescheiden moeten onderbouwen;

- In de tweede plaats geldt dat wanneer het medisch dossier incompleet is, dat de zorgverlener daarvan het risico voor draagt. Denk aan de situatie waarin de zorgverlener zich op het standpunt stelt dat is gewaarschuwd voor risico’s, maar die waarschuwing niet terug is te lezen in het medisch dossier. Het is aan de zorgverlener om het medisch dossier op orde te hebben;

- In de derde plaats geldt dat een rechter de bewijslast kan omdraaien. In dat geval drukt de bewijslast niet langer op de patient, maar is het aan de zorgverlener om aan te tonen dat toch geen medische fout is gemaakt.