De bezitter is niet in alle gevallen aansprakelijk voor de schade die zijn of haardier veroorzaakt. Denk bijvoorbeeld aan de situatie waarin een waakhond een hap neemt uit een inbreker. De bezitter is een dergelijk geval niet aansprakelijk, omdat hij ook niet bij controle over het aansprakelijk zou zijn geweest. De bezitter zou dan een beroep hebben kunnen doen op noodweer.  

Je hebt niet eindeloos de tijd om de veroorzaker van de schade aan te spreken. Jouw vordering is maar een beperkte tijd in rechte afdwingbaar, en tweeverjaringstermijnen zijn dan van belang. In de eerste plaats geldt voorverkeersongelukken waarbij een motorvoertuig betrokken is, een termijn van(slechts) drie jaar (artikel 10 WAM). Binnen die termijn heb je een rechtstreekse vordering op de verzekeraar. De algemene verjaringstermijn voor het vorderen van schadevergoeding bedraagt vijf jaren (artikel 3:310 BW). Deze algemene termijn geldt voor alle andere situaties.

Mishandeling is het bewust verwondden of pijn doen van een ander. Als je door een ander (stelselmatig)gekleineerd, geïntimideerd of gepest wordt, dan kan er sprake zijn van geestelijke mishandeling. Mishandeling komt in tal van vormen. Denk aan huiselijk geweld, seksueel misbruik, psychische en lichamelijke mishandeling of kindermishandeling.

Ja, elk slachtoffer heeft - bovenop de vergoeding van alle materiële schade - recht op smartengeld. De wet bepaalt dat elk toegebracht letsel door een ander, hoe klein of groot ook, recht geeft op smartengeld (artikel 6:106 lid 1 sub b BW). In een beroemd arrest floot de Hoge Raad het Gerechtshof terug nadat zij had geoordeeld dat een blauw oog als letsel te gering was om in aanmerking te komen voor smartengeld (HR 29 juni 2012, LJN BW1519). De wet stelt nu eenmaal geen ondergrens, aldus de Hoge Raad. Ook psychisch letsel komt voor smartengeld in aanmerking, maar dan alleen voor zover dat letsel voldoende concreet is en voldoende aannemelijk is gemaakt (HR 9 mei 2003, NJ 2005/168).

Jouw werkgever kan aansprakelijk worden gesteld voor het ontstaan van de schade die jij door de beroepsziekte hebt opgelopen (artikel 7:658 BW). Aan de werkgever wordt dan het verwijt gemaakt dat hij niet aan zijn zorgplicht heeft voldaan; de werkgever moet volgens de wet zorgen voor een veilige werkomgeving. Op de werknemer rust de bewijslast om aan te tonen dat de (gezondheids)schade is ontstaan in de uitoefening van de werkzaamheden. Deze bewijslast zorgt bij een bedrijfsongeval niet snel voor problemen, omdat vaak gelijk duidelijk is dat de schade op de werkvloer is ontstaan.

Bij een beroepsziekte die pas later aan het licht komt, kan het moeilijker zijn om aan te tonen dat de (gezondheids)schade tijdens de werkzaamheden is ontstaan. Dat komt omdat een beroepsziekte soms meerdere oorzaken kan hebben. De verhouding tot de privésituaties kan van betekenis zijn, bijvoorbeeld omdat niet duidelijk is of de ziekte het gevolg is van het werk, dan wel het gevolg is van buiten het werk gelegen factoren. Denk aan RSI-klachten (muisarm), die kunnen zijn ontstaan door langdurig beeldschermwerk op de werkplek dan wel het in de avonduren notuleren voor de plaatselijke tennisvereniging. De ‘arbeidsrechtelijke’ omkeringsregel en het leerstuk van de proportionele aansprakelijkheid kunnen in deze situaties soms uitkomst bieden voor de werknemer.