Beroepsziekte

Ja, elk slachtoffer heeft - bovenop de vergoeding van alle materiële schade - recht op smartengeld. De wet bepaalt dat elk toegebracht letsel door een ander, hoe klein of groot ook, recht geeft op smartengeld (artikel 6:106 lid 1 sub b BW). In een beroemd arrest floot de Hoge Raad het Gerechtshof terug nadat zij had geoordeeld dat een blauw oog als letsel te gering was om in aanmerking te komen voor smartengeld (HR 29 juni 2012, LJN BW1519). De wet stelt nu eenmaal geen ondergrens, aldus de Hoge Raad. Ook psychisch letsel komt voor smartengeld in aanmerking, maar dan alleen voor zover dat letsel voldoende concreet is en voldoende aannemelijk is gemaakt (HR 9 mei 2003, NJ 2005/168).

De eerste vraag die slachtoffers veelal stellen ziet op de hoogte van de schadevergoeding. De tweede vraag die slachtoffers stellen is de vraag wanneer de vergoeding wordt uitgekeerd. Hoewel het beide hele logische vragen zijn, is op de beide vragen geen gemakkelijk antwoord te geven. Alles hangt af van de concrete omstandigheden van het geval. Ingeval van licht letsel met een beperkte schade, zal het sneller tot een afwikkeling komen dan bij uitzonderlijk zwaar letsel met levenslange fysieke gevolgen. Al was het maar omdat er voor de verzekeraar dan ook meer op het spel staat. In de regel proberen wij met onze beproefde werkwijze binnen elf maanden een dossier af te wikkelen, maar dat lukt niet altijd. Wij kunnen slechts garanderen dat het aan ons niet zal liggen. Bovendien zullen we in de meeste gevallen vragen om een voorschotbetaling door de verzekeraar.

Naast de term “letsel” is ook de term “schade” een belangrijk begrip in de letselschadepraktijk. Deze term lijkt misschien voor zichzelf te spreken, maar over de vraag wat schade inhoudt zijn boekenplanken volgeschreven, en in de wet is aan het begrip een hele afdeling gewijd (afd. 6.1.10 BW). Het uitgangspunt is dat het slachtoffer zoveel mogelijk moet worden gebracht in de toestand van voor het ongeluk; de situatie met het letsel wordt dan vergeleken met de situatie zoals die was geweest als het letsel niet was ontstaan. Alle(financiële) verschillen moeten als worden gecompenseerd. Dat is jouw (materiële) schade, en daar bovenop heb je recht op smartengeld.

Het is goed mogelijk dat je fysieke en psychische klachten overhoudt aan de mishandeling. In ernstiger gevallen kan het betekenen dat je niet meer instaat bent om te werken, en dat je daardoor schade lijdt. Andere veelvoorkomende (materiele) schadeposten zijn bijvoorbeeld medische kosten en huishoudelijke hulp. Je kunt bovendien aanspraak maken op de betaling van smartengeld.

Als een ongeval plaatsvindt tussen “zwakke verkeersdeelnemers” - denk aan fietsers en voetvangers - dan kan degene die schuld heeft aan het ongeval worden aangesproken tot het vergoeden van de schade van de ander. De aangesprokene kan het slachtoffer vervolgens doorverwijzen naar diens aansprakelijkheidsverzekeraar die de schade met het slachtoffer verder afhandelt.

Als hoofdregel geldt dat de patiënt moet aantonen dat er sprake is van een medische fout, maar de patient wordt gelukkig door de wet en rechtspraak tegemoetgekomen:

- In de eerste plaats moet de hulpverlener informatie verstrekken. Dat noemt men ook wel de verzwaarde stelplicht. In de praktijk komt het erop neer dat de hulpverlener het medische dossier ter beschikking moet stellen en dat hoge eisen worden gesteld aan de betwisting. De zorgverlener kan niet simpelweg ontkennen dat de fout is gemaakt, maar de zorgverlener zal dat ook met bescheiden moeten onderbouwen;

- In de tweede plaats geldt dat wanneer het medisch dossier incompleet is, dat de zorgverlener daarvan het risico voor draagt. Denk aan de situatie waarin de zorgverlener zich op het standpunt stelt dat is gewaarschuwd voor risico’s, maar die waarschuwing niet terug is te lezen in het medisch dossier. Het is aan de zorgverlener om het medisch dossier op orde te hebben;

- In de derde plaats geldt dat een rechter de bewijslast kan omdraaien. In dat geval drukt de bewijslast niet langer op de patient, maar is het aan de zorgverlener om aan te tonen dat toch geen medische fout is gemaakt.