Aangereden door een motorrijtuig?!

Wist u dat de Wegenverkeerswet bescherming biedt aan voetgangers en fietsers die betrokken raken bij een verkeersongeval met een gemotoriseerd voertuig?  De wetgever heeft deze bescherming ingevoerd omdat voetgangers en fietsers behoren tot de categorie “zwakke verkeersdeelnemers” die daarom extra moeten worden beschermd. Deze categorie van verkeersdeelnemers wordt beschermd op grond van artikel 185 Wegenverkeerswet:

Overmacht

Indien duidelijk is dat er sprake is van een aanrijding tussen een voetganger of fietser en een gemotoriseerd voertuig, dan rijst de vraag of er sprake is van overmacht aan de zijde van de gemotoriseerde. Er is sprake van overmacht, indien de gemotoriseerde ‘rechtens geen enkel verwijt’  kan worden gemaakt ten aanzien van de wijze waarop hij aan het verkeer heeft deelgenomen. Een beroep op overmacht door de gemotoriseerde slaagt slechts in zeer uitzonderlijke gevallen; de gemotoriseerde dient te alle tijde alert te zijn op mogelijke fouten van zwakkere verkeersdeelnemers. Slechts indien het gedrag van of de manier waarop de voetganger of fietser aan het verkeer deelneemt van zodanige aard is dat van de gemotoriseerde niet kan worden verwacht dat hier rekening mee wordt gehouden, slaagt een beroep op overmacht. 

Indien er geen sprake is van overmacht en er evenmin sprake is van een fout door de ongemotoriseerde, dan dient de (WAM-verzekeraar van de) gemotoriseerde de (letsel)schade aan de ongemotoriseerde volledig te vergoeden. 

Jonger dan 14 jaar?

Indien het slachtoffer jonger is dan 14 jaar, dan geldt dat hij of zij 100% van zijn of haar schade door (de WAM-verzekeraar van) de gemotoriseerde vergoed dient te krijgen. Een eigen schuld-verweer heeft in dit geval geen zin. Voor kinderen onder de 14 jaar geldt dus een extra bescherming. Enkel in het geval van opzet of daaraan grenzende roekeloosheid door het slachtoffer heeft een beroep op overmacht door de gemotoriseerde wellicht kans van slagen. 

Causale verdeling

Indien een voetganger of fietser eigen schuld heeft aan het ontstaan van een verkeersongeval, bijvoorbeeld omdat een fietser door rood licht rijdt, dan heeft het slachtoffer - indien een beroep op overmacht door de gemotoriseerde niet slaagt - recht op een vergoeding van in ieder geval 50% van de schade. In de praktijk wordt dit de 50%-regel genoemd. Enkel in het geval van opzet of daaraan grenzende roekeloosheid aan de zijde van de ongemotoriseerde, houdt de 50%-regel geen stand. Alleen in dat laatste geval dient het slachtoffer zijn eigen schade te dragen. Om de causale verdeling te kunnen vaststellen, dient te worden gelet op de over en weer gemaakte fouten. De wederzijdse gedragingen dienen te worden beoordeeld in het kader van het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990), de gevaarzetting en de mate waarin door de gemotoriseerde is geanticipeerd op mogelijke verkeersfouten van de ongemotoriseerde.

Billijkheidscorrectie

Het is goed denkbaar dat, gelet op de omstandigheden van het geval, een vergoeding van de helft van de schade aan het slachtoffer niet redelijk wordt geacht. In dat geval, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van (zeer) ernstig letsel, kan een beroep worden gedaan op de billijkheidscorrectie. Het schadevergoedingspercentage dient, indien een beroep op de billijkheidscorrectie slaagt, naar boven toe te worden bijgesteld. In plaats van een causale verdeling van 50/50, dient in dat geval een andere causale verdeling te worden vastgesteld.

Voor toepasselijkheid van de billijkheidscorrectie dient er te worden gelet op verschillende factoren zoals:

- ‘Betriebsgefahr’ (het gebruik van een motorrijtuig brengt gevaar met zich mee);
- de wederzijdse ernst van de gemaakte fouten;
- beperkte mate van verwijtbaarheid;
- ernst van het eventuele letsel
- bijzondere omstandigheden zoals het verzekerd zijn van de aansprakelijkheid.

In de praktijk komt het vaak voor dat een beroep op de billijkheidscorrectie wordt gehonoreerd. In dat geval wordt bijvoorbeeld een schadevergoedingspercentage aangenomen van 75% in plaats van 50% waarop het slachtoffer als uitgangspunt recht heeft. 

‍Reflexwerking 

Aan artikel 185 Wegenverkeerswet wordt een reflexwerking toegekend in het geval de bestuurder van een gemotoriseerd voertuig een voetganger of fietser aansprakelijk houdt voor de aan het motorrijtuig of aan de persoon toegebrachte (letsel)schade. Ook in dit geval rust op de gemotoriseerde de bewijslast van overmacht dan wel eigen schuld van de ongemotoriseerde. 

Gevolgen verkeersongeval

Als slachtoffer van een verkeersongeval kunt u (zeer) vervelend letsel oplopen. Denk bijvoorbeeld aan een gebroken arm, hersenschudding of een whiplash. Ook verkeersangst behoort tot een veelvoorkomende klacht bij slachtoffers van verkeersongevallen. Het herstel- en revalidatietraject gaat vaak met veel tijd en hoge (medische) kosten gemoeid. In Nederland hebben slachtoffers van verkeersongevallen, waarvoor een ander aansprakelijk kan worden gehouden, recht op (een gedeeltelijke) vergoeding van hun schade. Hieronder vallen ook de kosten van een advocaat. Slachtoffers worden hierdoor in de gelegenheid gesteld zich te kunnen richten op hun herstel, terwijl het (financiële) schadeafhandelingstraject aan de belangenbehartigers kan worden overgelaten.

Hulp nodig?

Bent u of kent u iemand die betrokken is geraakt bij een verkeersongeval of een ander voorval? Onze advocaten staan u graag te woord om de aansprakelijkheid te beoordelen en te bezien wat wij voor u dan wel voor uw naaste kunnen betekenen.