Dodelijke verkeersongevallen

Uit cijfers van het CBS blijkt dat jaarlijks meer dan 430.000 personen betrokken raken bij een verkeersongeluk. Meer dan 600 personen overlijden jaarlijks aan de gevolgen daarvan. Bij dodelijke verkeersongelukken is er niet altijd een schuldvraag. Het kan bijvoorbeeld gaan om een eenzijdig ongeluk. Maar als het gaat om een verkeersongeval waarbij meerdere verkeersdeelnemers bij betrokken zijn, dan kunnen er voor de strafbepaling meerdere factoren meespelen. Het gaat hier om een mogelijke overtreding van artikel 6 van de Wegenverkeerswet (WVW). Een overtreding van artikel 6 WVW wordt als een misdrijf beoordeeld.

‍

In 2023 kwamen in Nederland 684 mensen om het leven door een verkeersongeval. Daarbij ging het om 270 fietsers en 71 voetgangers. 684 dodelijke verkeersongevallen is ongeveer 8 procent minder dan in 2022, toen er 745 verkeersdoden vielen. Vergeleken met 2000 is het aantal dodelijke slachtoffers van verkeersongevallen met 41 procent afgenomen, ondanks de groei van de bevolking. In 2000 vielen er nog 1166 dodelijke slachtoffers in het verkeer.

‍

Artikel 6 WVW

Opgelegde straffen variëren van een boete, een taakstraf, ontzegging van de rijbevoegdheid tot een (voorwaardelijke) gevangenisstraf van maximaal negen jaar. Daarnaast kan de strafrechter een verplichting tot het betalen van een schadevergoeding opleggen.

De straf voor dood door schuld bij een verkeersongeluk is maximaal drie jaar. Als er sprake is van roekeloos rijgedrag, kan die strafverhoogd worden tot maximaal zes jaar. Onder roekeloosheid valt onder meer het niet verlenen van voorrang, het overtreden van de maximale snelheid of het rijden door rood. Als er alcohol of drugs in het spel is, wordt de straf nog hoger. Dan kan een rechter een gevangenisstraf tot maximaal negen jaar opleggenen een langere rijontzegging.

Bij het bepalen van de strafmaat houdt de rechter rekening met een aantal subjectieve factoren. De houding van de verdachte telt bijvoorbeeld mee: is de verdachte schuldbewust en toont hij of zij berouw? Is het iemands eerste verkeersovertreding of is het een recidivist? Reed de verdachte een paarkilometer te hard of veel te hard? Als er sprake is van extreem gevaarlijkrijgedrag, bijvoorbeeld een wilde achtervolging of excessief drankgebruik, kan de straf worden opgehoogd van zes naar maximaal negen jaar celstraf.

‍

Schadevergoeding

In het strafproces tegen de veroorzaker kunnen de nabestaanden een schadevergoeding vragen aan de strafrechter, de zogenaamde overlijdensschade. Je kunt denken aan de uitvaartkosten, gederfd levensonderhoud en affectieschade. Alleen een beperkte kring van personen kan aanspraak maken op schadevergoeding. Denk daarbij aan de achtergebleven partner, kinderen, of ouders van de overledene.

Het claimen van schade in het strafproces wordt ‘voegen als benadeelde partij’ genoemd. Het kan in sommige gevallen voorkomen dat niet alle schade wordt vergoed in de strafzaak. Het overige deel kan dan alsnog in een civiele procedure worden gevorderd.

‍