Bescherming van fietsers en voetgangers

In het drukke Nederlandse straatbeeld zie je allerlei soorten verkeer kriskras door elkaar: auto’s, scooters, vrachtwagens, trams, bussen, wandelaars en (elektrische) fietsers. Vooral voor voetgangers en fietsers is het oppassen geblazen. Ze zijn in het verkeer kwetsbaar ten opzichte van het snellere en gemotoriseerde verkeer en lopen meer risico om ernstiger gewond te raken als even niet goed wordt opgelet. Dat is de reden dat de wetgever ervoor heeft gekozen om voetgangers en fietsers, als ‘zwakkere verkeersdeelnemers’, in bescherming te nemen. Die bescherming is opgetekend in artikel 185 Wegenverkeerswet.

Risicoaansprakelijkheid

Op grond van artikel 185 Wvw is bij een ongeval tussen een motorvoertuig en een zwakkere verkeersdeelnemer in beginsel de bestuurder van het motorvoertuig aansprakelijk, zelfs als het ongeval niet zijn schuld is. De bestuurder is aansprakelijk op grond van zijn hoedanigheid als gemotoriseerd verkeersdeelnemer en niet - zoals meer gebruikelijk is in het aansprakelijkheidsrecht - op basis van het schenden van een norm, zoals een verkeersregel. Deze vorm van aansprakelijkheid wordt in het Aansprakelijkheidsrecht ook wel ‘risicoaansprakelijkheid’ genoemd. Zo kan het dus gebeuren dat een automobilist aansprakelijk is voor de letselschade van een fietser die zelf nota bene door rood reed. De automobilist is in ieder geval voor 50% aansprakelijk.

Overmacht

Kinderen tot 14 jaar worden nog eens extra in bescherming genomen. Bij een ongeluk met een motorrijtuig is de gemotoriseerde weggebruiker altijd volledig aansprakelijk. Maar is dat wel eerlijk? Wat als er sprake is van overmacht van de automobilist? Alleen wanneer de automobilist geen enkel verwijt valt te maken over de wijze waarop hij aan het verkeer heeft deelgenomen, dan kan de rechter anders beslissen. Het gedrag van de niet-gemotoriseerde verkeersdeelnemer moet dan zo onverwacht zijn geweest dat de automobilist daarmee geen rekening hoefde te houden.

Billijkheidscorrectie

Nadat de verdeling van de aansprakelijkheid is vastgesteld - bijvoorbeeld op grond van de voornoemde 50%-regel - kan de zogenaamde ‘billijkheidscorrectie’ toch nog weer leiden tot een hogere schadevergoedingsplicht voor de automobilist. Daarbij wordt dan gekeken naar de de specifieke omstandigheden van het geval. In veel gevallen leidt de ernst van de letselschade ertoe dat op grond van de billijkheidscorrectie alsnog weer een hoger percentage wordt vastgesteld. In zoverre wordt de zwakkere verkeersdeelnemer opnieuw in bescherming genomen.

Advies

Wanneer je als voetganger of fietser het slachtoffer bent geworden van een verkeersongeval met een gemotoriseerde verkeersdeelnemer, dan heb je in de meeste gevallen recht op volledige schadevergoeding. Daaronder is overigens ook begrepen een bedrag aan smartengeld. Het is verstandig om bij het verhalen van jouw schadevergoeding deskundige juridische hulp in te schakelen, bij voorkeur van een letselschadeadvocaat. Onze advocaten staan je graag bij. "Geen zorgen. Dat doen wij wel."